Sołtyk Karol h. własnego (1791–1831), skrzypek, kompozytor. Był synem Jana Kantego (ur. 1747), dziedzica Słupi, deputata na Tryb. Kor. w r. 1785, i Anny z Rostworowskich (ur. 1751), kasztelanki zakroczymskiej, wnukiem Antoniego Jana Rostworowskiego (zob.), i miecznika sandomierskiego Józefa Sołtyka (zob.), bratankiem referendarza kor. Michała Sołtyka (zob.).
S. nauki pobierał w domu, a następnie uczęszczał do szkół w Kielcach i w Krakowie. Po śmierci ojca odziedziczył 30 tys. dukatów, co pozwoliło mu na wyjazd do Wiednia, gdzie uczył się gry na skrzypcach u J. Maysedera. Lekkomyślny i wystawny tryb życia doprowadził S-a do utraty pieniędzy. Dzięki protekcji swojego nauczyciela objął wówczas posadę drugiego skrzypka w nadwornej kapeli cesarskiej. Rodzina, dowiedziawszy się o tych kłopotach, spłaciła długi i S. wrócił do Krakowa. Dn. 11 XII 1809 wstąpił jako porucznik do 14. p. kirasjerów, dowodzonego przez Stanisława Małachowskiego, 6 IV 1810 przeszedł do 10. p. ułanów pod komendę Jana Nepomucena Umińskiego, ale już 11 IV t.r. został z niego uwolniony. Od 31 VIII t.r. do 9 XII 1811 służył w 11. p. ułanów Adama Potockiego (syna Karoliny 1.v. Potockiej, 2.v. Stanisławowej Sołtykowej). Nie wiadomo jednak, jaki był udział S-a w działaniach wojennych.
S. występował w Krakowie jako solista i w zespołach kameralnych, m.in. w kwartetach u bpa Jana Pawła Woronicza. Dn. 28 III 1824 wystąpił na koncercie dobroczynnym Tow. Przyjaciół Muzyki. Prawdziwą jednak sławę uzyskał w warszawskich salonach jako kompozytor mazurów. Do Warszawy, gdzie mieszkała jego siostra Urszula Wielogłowska, przyjeżdżał co roku; na stałe osiadł tam w r. 1827. Spośród wielu kompozycji S-a, znanych jest ok. 40 mazurów, które ukazały się drukiem. W r. 1827 Franciszek Mirecki w zbiorze „Mazury pour le piano” (Vienne) zamieścił kilka jego utworów. W Warszawie ukazały się m.in.: Deux mazurs et une gallopade pour le pianoforte… (1827), 6 nowych walców z introdukcją na skrzypce i pianoforte (1828), 5 valses sentimentales et une mazure pour le pianoforte (1828). W r. 1829 opublikował S.: Cotillon pour le piano (W., dedykowane Emmie z Ogińskich Brzostowskiej), Nowy mazur i galopada ułożone na pianoforte (W., dedykowane Ludwikowi Jelskiemu, prezesowi Banku Polskiego), Mazur pour le pianoforte (W., dedykowane Olimpii z Tarnowskich Grabowskiej), Mazurek pour le pianoforte (W., dedykowane Julii Lubeckiej). Karolowi Lipińskiemu dedykował Morceau. S. był też znakomitym wykonawcą własnych kompozycji fortepianowych. Oskar Kolberg napisał, że jakkolwiek «gra jego była wyrazistą i pełną», to jednak «pod względem cieniowania i wykończenia» nie dorównywał grze swojego krewnego Franciszka Sołtyka (zob.). Mazury S-a wykonywane były na balach w Resursie Kupieckiej, w Teatrze Rozmaitości (1830) i w warszawskich salonach. Przyjaźnił się z warszawskimi artystami: Antonim Teichmannem, wiolonczelistą i śpiewakiem, Józefem Brzowskim, wiolonczelistą, Antonim Orłowskim, skrzypkiem i pianistą, oraz z Fryderykiem Chopinem. Zmarł na cholerę w r. 1831 w Warszawie.
S. nie założył rodziny.
O popularności kompozycji S-a, a zwłaszcza jego mazurów, świadczy fakt, że po jego śmierci były one wielokrotnie przedrukowywane. W r. 1860 kilka utworów S-a ukazało się w dwóch zbiorowych wydaniach: Karola Czarniawskiego „O tańcach narodowych z poglądem historycznym i estetycznym na tańce różnych narodów, a w szczególności na tańce polskie” (W.; do tekstu dołączona była wkładka z nutami, w tym Mazura z r. 1825) i Andrzeja Kratzera „Zbiór mazurów różnych autorów na fortepian” (W.). W „Polnische Tänze” (Leipzig 1881) Oskara Kolberga znalazło się 10 kompozycji S-a z l. 1818–30, w tym popularny w swoim czasie Mazurek D-dur.
S. bywa mylony z Franciszkiem Sołtykiem, którego kompozycje nie ukazały się drukiem i zaginęły.
Tomaszewski W., Bibliografia warszawskich druków muzycznych 1801–1850, W. 1992; Enc. Org., XXIII; Słown. Muzyków Pol., II; Sowiński A., Les musiciens polonais et slaves […] Dictionnaire biographique…, Paris 1857; Żychliński, VI 416–17 (dot. rodziny S-a), XVII; – Gembarzewski, Wojsko Pol. 1807–14; Reiss J., Almanach muzyczny Krakowa, 1780–1914, Kr. 1939 I, II; – Kolberg O., Karol hrabia Sołtyk, „Tyg. Ilustr.” 1869 nr 82 s. 43; tenże, Korespondencja (1837–1876), W. 1965–9 cz. 1–3; Korespondencja Fryderyka Chopina, Oprac. B. E. Sydow, W. 1955 I; Nakwaska z Potockich K., Pamiętnik o Adamie hr. Potockim, Kr. 1862 s. 33; – „Motyl” 1829 nr 13, 26; „Ruch Muzycz.” 1860 nr 21, 40, 42; – B. Narod.: rkp. 8893 k. 15–16, rkp. 10011 t. 1 k. 48v.
Elżbieta Orman-Michta